การรักษาข้าราชการที่ดีไว้
สนทนาการศึกษา พฤศจิกายน 20th, 2016จากข้อคิดเกี่ยวกับวิสัยทัศน์การพัฒนาผู้นำว่า “หากเราจะปรับระบบราชการให้มีความคล่องตัว และให้ข้าราชการได้แสดงความสามารถอย่างเต็มที่ ก็ต้องมีเงินเดือนให้ในระดับที่สูงพอ เพื่อรักษาข้าราชการที่ดีๆ ไว้ในระบบให้ได้” ที่กล่าวถึงนี้น่าจะหมายถึงผู้บริหารระดับสูง หรือผู้บริหารการศึกษา สำหรับผมมองว่า
การพัฒนาการศึกษาไทย คงต้องทำงานร่วมกันทุกฝ่าย ใช่เพียงแต่ผู้บริหาร เพราะพลังขับเคลื่อนส่วนหนึ่งก็มาจากฝ่ายผู้ปฏิบัติ หากผู้ปฏิบัติมีความมุ่งมั่นตั้งใจปฏิบัติหน้าที่ พัฒนาการศึกษาอย่างจริงจัง การศึกษาก็น่าจะพัฒนาไปได้ตามความมุ่งหวัง เพราะหากหวังแต่จะรอผู้บริหาร ก็มีโอกาสเป็นไปได้แต่ดูแล้วค่อยข้างจะช้าครับ ทราบดีครับว่าผู้ที่มีความสำคัญที่สุดในการพัฒนา คือผู้บริหาร แต่หากผู้บริหารไม่มีแรงกระตุ้นภายในตนเองที่พัฒนาแล้ว ผลก็ตรงกันข้าม
แน่นอนในระดับธุระกิจการพัฒนาคนต้องอาศัยปัจจัยเงิน หากให้ค่าจ้างสูง การทำงานต่อทวีเพิ่มเท่าตัว แต่ในวงการศึกษาก็ทราบดีใช้งบประมาณทุ่มไปสักเท่าไหร่แล้วสำหรับการพัฒนา ผลก็ยังคงเป็นเช่นปัจจุบัน ผู้ปฏิบัติส่วนใหญ่คงทราบดี
หากมีแนวคิดว่า จะเพิ่มเงินเดือนให้ผู้บริหารเพื่อจะได้รักษาข้าราชการที่ดีไว้ อาจจะเหมาะหรือไม่เหมาะกับสังคมข้าราชการไทย คงคิดเอาเอง คงต้องต้องขึ้นเงินเดือนกันไม่มีวันสิ้นสุด อันนี้อาจจะเหมาะสำหรับประเทศที่กำลังพัฒนาอย่างเรา จากบทความที่ผ่านผมได้กล่าวถึง บริษัท Google บริษัทที่ประสบความสำเร็จระดับโลก และต้นกำเนิดจากประเทศที่พัฒนาแล้ว เค้ารักษาคนเก่งไว้อย่างไรคงทราบดี นั่นคือการให้พนักงานรักในองค์กรและทำงานที่ตนเองรักอย่างตั้งใจ เป็นการพัฒนาจากภายในตัวตน ไม่ใช่เอาเงินมาล่ออย่างเดียว
เพราะหากทุกคนมีจิตสำนึกในหน้าที่ของตนเอง ไม่ว่าผู้ปฏิบัติหรือหรือผู้บริหาร ทำด้วยความมุ่งมั่นเต็มที่ในหน้าที่ของตนเอง โดยไม่หวังผลตอบแทนหรืออำนาจ มากจนเกินไป การพัฒนาการศึกษาของไทยก็คงไม่ยาก นอกจากนี้ก็ต้องรักในงานที่ตนเองทำ และมีความเสียสละ งานราชการก็รู้อยู่ตามชื่อ Government Service เป็นที่ต้องอาศัยความเป็นการบริการ แต่ปัจจุบันตรงกันข้าม
อาจมาเพื่อแสวงหาผลประโยชน์และความสะดวกสบายใส่ตัวเอง (จุดจุดจุด) ความจริงผมอยากจะใช้คำว่า ผู้นำ มากกว่า ผู้บริหาร ซึ่งสองคำนี้ไม่เหมือนกันมีความหมายแตกต่างกัน อะไรๆก็ต่างกัน แต่หากผู้บริหารมีภาะวะผู้นำ ก็กลายเป็นบุคคลที่มีที่โลกต้องการเพื่อการพัฒนาครับ
ยกตัวอย่างคุณลักษณะของผู้บริหาร ได้แก่
- ห่างเหิน ใช้อารมณ์
- เชื่อมั่นในตนเอง
- นักพูด
- เน้นการทำตาม
แต่คุณลักษณะของผู้นำ คือ
- รับรู้ และเข้าใจผู้ตาม
- เปิดใจกว้าง รับฟัง
- นักฟัง
- เน้นความกล้า และกระตุ้นความกล้า
คงอีกนานกว่าสังคมไทยโดยเฉพาะวงการศึกษา จะพัฒนาผู้บริหารให้มีภาวะผู้นำที่พึงประสงค์ และหากจะเพิ่มเงินเดือนก็คงต้องเพิ่มทั้งผู้บริหารและผู้ปฏิบัติ จึงจะรักษาข้าราชการดีๆ ไว้ได้ (คำตอบทุกคนรู้ดี) อิอิ ขำขำนะครับ อย่าจริงจังมากครับ เพราะทุกวันนี้ผู้คนก็ไม่ได้จริงจังกับอะไร (แป๋ว) อย่างที่ว่าไว้ทุกวันนี้คำว่านี้ ผมเห็นจากประสบการของตนเอง ไม่จำเป็นต้องอ้างเอกสารอ้างอิงหรืออะไรวิจัย แม้แต่น้อย ประสบการณ์นี่แหละคือคำตอบ นั่นคือ วงการศึกษาตอนนี้ เป็นแบบว่า
“ไม่เห็นโลงศพ ไม่หลั่งน้ำตา”
“น้ำลด ตอผุด”
“การศึกษา คือการโชว์ออฟ”
“ถึงเวลา เดี่ยวก็รู้สึก”
ใครจะเป็นอะไรก็เป็นไป ทุกสิ่งทุกอย่างมีความสำคัญเท่าเทียมกัน ต่างกันที่ทำคนละหน้าที่ ล้วนแล้วแต่มีบทบาทดังหัวโขนที่ต้องแสดง ขอเพียงอย่างเดียวทำหน้าที่ของตนเองที่ได้รับให้เต็มที่ที่สุด ก็ถือว่าเป็นบุคคลที่น่าชื่นชมและมีเกียรติ
วีระศักดิ์ พัทบุรี
20/11/2559